Առաջին հայացքից սա կարող էր պարզապես բժշկական դրամա թվալ՝ շտապ ծննդաբերություն, նորածնի ճիչեր, վերակենդանացման բրիգադ, որը շտապում էր մահճակալի մոտ, մի մանկիկ, որի կյանքը մազից էր կախված։ Ամեն ինչ սովորականի պես գերբեռնված հիվանդանոցի պատերի ներսում։ Բայց ամեն ինչ շատ ավելի բարդ էր, քան կարող էին պատկերացնել նույնիսկ ամենափորձառու բժիշկները։ Քաղաքի կլինիկայի ծննդատներից մեկում, որտեղ ամեն օր սկսվում է կյանքի առաջին ճիչի ձայներից, տեղի ունեցավ մի պատմություն, որը տարիներ անց բժիշկները կհիշեն դողով ու անվստահությամբ։ Պատմություն, որն արժանի է ոչ միայն գիտական ամսագրերին, այլև դետեկտիվ վեպերի կամ ֆանտաստիկ թրիլլերների էջերին։ Հիվանդը, ում մոտ դեռ ծննդաբերությունից առաջ պտղի լյարդի ուռուցք էին կասկածում, աղջիկ ծնեց… որի ներսում կլանված երկվորյակ էր։
Այդ օրը վաղ առավոտյան էր սկսվել։ Շտապօգնության մեքենան կտրուկ արգելակեց հիվանդանոցի բակում։ Ղեկին ապագա երեխայի հայրն էր՝ Ստանիսլավը, ով հասկանում էր՝ ժամանակ գրեթե չի մնացել։ Սրահում նրա կինը՝ Վիկտորյան, ցավից ոլորվում էր՝ վաղաժամ սկսված անսպասելի կծկումներից։— Մենք չպետք է հիմա ծննդաբերեինք,— պատմել է նա ավելի ուշ։ — Վիկան հղիության 34 շաբաթականից քիչ ավելի էր։ Ամեն ինչ նորմալ էր ընթանում, մենք պատրաստվում էինք երեխայի ծնունդին, երբ հանկարծ նա գունատվեց, ցավից ճչաց։ Ես պարզապես ասացի՝ «Հավաքվի՛ր»,— և շտապեցի հիվանդանոց։Ընդունվելիս բժիշկները գրանցեցին վաղաժամ ծննդաբերության վտանգ։ Բայց կես ժամ անց պարզ դարձավ՝ գործն ավելի լուրջ է։ Նախորդ ՈւՁՀ-ների ժամանակ պտղի լյարդի շրջանում տարօրինակ հատված էր հայտնաբերվել, որը մասնագետներն ի սկզբանե տեխնիկական արտեֆակտի՝ պատկերի սովորական աղավաղման հետ էին կապում։ Սակայն այժմ պատկերն ավելի մտահոգիչ տեսք էր ստանում։ — Մենք տերատոմա էինք ենթադրում՝ բարորակ ուռուցք,— պատմում է դոկտոր Վորտանովան՝ տասնութ տարվա ստաժ ունեցող վիրաբույժը։ — Նման բան հանդիպում է։ Բայց գոյացության ձևը, տեղադրությունը և կառուցվածքը կասկածներ առաջացրին մեզ մոտ։ Դա ինչ-որ անսովոր բան էր։ Գրեթե օտար մարմին։Բայց մտածելու ժամանակ չկար։ Վիկտորիային շտապ կեսարյան հատում արեցին։ Նրա վիճակը կտրուկ վատանում էր՝ ճնշման տատանումներ, սրտի անկանոն զարկեր, գիտակցության կորուստ։ Բժիշկներն աշխատում էին որպես մեկ համաձայնեցված մեխանիզմ։ Ի վերջո, նորածնի երկար սպասված ճիչը լցրեց վիրահատարանը։ Ողջ էր։ Բայց շատ թույլ։Սակայն ուրախությունը կարճ տևեց։ Մի քանի րոպե անց Վիկտորիան կրկին սկսեց կորցնել գիտակցությունը։ Մոնիտորները տագնապալի ազդանշաններ էին արձակում։ Բժիշկներն անմիջապես վերակենդանացման թիմ կանչեցին։ Ստանիսլավը, ով կանգնած էր միջանցքում, լսում էր խոսքերի կտորներ, որոնք օդը ծակում էին մուրճի հարվածների պես.— Ճնշումն իջնում է…
— Սիրտը կանգնում է…
— Պատրաստե՛ք դեֆիբրիլյատորը։ Այդ վայրկյանները հավերժություն էին թվում։ Նա հիշում էր, թե ինչպես ընդամենը մի քանի ամիս առաջ Վիկտորիան պարում էր խոհանոցում՝ փարվելով փորին, ծիծաղելով և օրորոցային երգելով։ Նրանք երազում էին համատեղ ապագայի, տանը մի փոքրիկ սենյակի, առաջին քայլերի, երջանիկ մանկության մասին։ Իսկ հիմա ամեն ինչ կախված էր նրանից, թե արդյոք իրենց սիրելի կինը կապրի։Բժիշկները կարողացան նրան վերադարձնել կյանք։ Բայց այս հաղթանակի գինը անհավանական լարվածությունն էր, վախը և անօգնականության զգացումը։ Երբ Ստանիսլավն իր փոքրիկ դստերը գրկեց, նա չկարողացավ զսպել արցունքները։ Նա այնքան փխրուն էր, այնքան կենսունակ… Եվ այս կենսունակությունը հույս էր ստեղծում, բայց միաժամանակ վախ՝ ամեն ինչ մի ակնթարթում կորցնելուց։Սակայն մտավախությունները զուր չէին։ Մի քանի ժամ անց ծնողների պալատում կրկին լարվածություն տիրեց։ Նեոնատալ բաժանմունքից տագնապալի զանգ եկավ՝ աղջիկը հրաժարվում է ուտելուց, նրա որովայնը մեծացել է ու պինդ է։ Ամեն նոր ախտանիշ հարցեր էր ավելացնում՝ առանց պատասխանների։— Մենք մեզ բացարձակ անօգնական էինք զգում,— հիշում է Վիկտորիան։ — Ոչ ախտորոշում, ոչ կանխատեսում։ Միայն վախ։ Վախ կորցնելու այն, ինչի համար մենք անցանք ցավի ու փորձությունների միջով։ Բժիշկների կողմից տրված ախտորոշումը դատավճիռ էր հնչում.— Մենք չենք կարող հասկանալ, թե ինչ է կատարվում։ Բայց պետք է շտապ պատճառը գտնել։Եվ այդ ժամանակ Վիկտորիան հիշեց.— Մի տարօրինակ ՈւՁՀ կար։ Այնտեղ՝ լյարդում, ինչ-որ անսովոր բան կար…Նրա խոսքերը օդում կախված մնացին։ Բժիշկներից մեկը քարացավ, իսկ հետո ասաց.— Ես պետք է դա ստուգեմ։Հաջորդ օրը կրկնակի ուլտրաձայնային հետազոտություն անցկացվեց։ Արդյունքները ցնցեցին նույնիսկ փորձառու մասնագետներին։ Մանկիկի մաշկի տակ հայտնաբերվեց պինդ գոյացություն, բայց դա ուռուցք չէր։ Ներսում կային ոսկրերի բեկորներ, վերջույթների սաղմեր, փափուկ հյուսվածքներ, կարծես պատկանեին մեկ այլ օրգանիզմի։Վիրաբույժը, ուսումնասիրելով արդյունքները, արտասանեց մի բառ, որը նախկինում հնչել էր միայն դասագրքերում և դասախոսություններում՝ fetus in fetu – բառացիորեն «պտուղ պտղի մեջ»։ Սա չափազանց հազվադեպ երևույթ է, երբ երկվորյակներից մեկը ներարգանդային զարգացման ընթացքում մասամբ «կլանում» է իր եղբորը կամ քրոջը։ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով՝ նման դեպքերից գրանցվել է ընդամենը մոտ երկու հարյուր։— Ես չէի մտածում, որ ինձ բախտ կվիճակվի անձամբ բախվել դրան,— խոստովանեց վիրաբույժը։ — Դա նման է լեգենդի հանդիպելուն, որը հանկարծ կենդանանում է քո աչքերի առաջ։Մի քանի օր անց տեղի ունեցավ վիրահատությունը, որը տևեց մեկ ժամից պակաս։ Վիրաբույժները զգուշորեն հեռացրին մոտ հինգ սանտիմետր չափսի հյուսվածքի կտոր՝ երկրորդ պտղի մնացորդները, որը երբեք չէր կարող ինքնուրույն զարգանալ։ Այժմ աղջկա օրգանիզմը սկսեց աստիճանաբար վերականգնվել։ Նա սկսեց ուտել, հավասար շնչել, քաշ հավաքել։ Կյանքը վերադառնում էր իր բնական հունին։Երբ Ստանիսլավը առաջին անգամ տեսավ դստերը վերակենդանացման բաժանմունքից դուրս՝ առանց խողովակների և մոնիտորների, նա չկարողացավ զսպել արցունքները։— Ես սգում էի նրա համար, ում մենք երբեք չճանաչեցինք։ Բայց միևնույն ժամանակ շնորհակալություն էի հայտնում ճակատագրին նրա համար, ով մնաց։ Հնարավոր է՝ նրանք երկուսն էին, բայց նա ողջ մնաց։ Եվ դա հրաշք է։Մասնագետների խոսքերով՝ fetus in fetu համախտանիշը չի կարելի շփոթել մակաբույծ երկվորյակի հետ։ Սա լիարժեք օրգանիզմ չէ, այլ թերզարգացած սաղմ, որը մնում է մեկ այլ պտղի մարմնում հղիության ամենավաղ փուլերում։ Այն ի վիճակի չէ ինքնուրույն զարգանալ, բայց և ամբողջությամբ չի անհետանում։ Երբեմն նման անոմալիաները մնում են աննկատ ողջ կյանքի ընթացքում։— Սա գրեթե առասպել է,— ասում է պրոֆեսոր Եկատերինա Լիպատովան՝ հայտնի նեոնատոլոգ, ով ուսումնասիրում է նորածինների հազվադեպ ախտաբանությունները։ — Բայց առասպել, որը հաստատվում է գիտությամբ և պրակտիկայով։ Նման բան հնարավոր չէ նախապես կանխատեսել։ Դժվար թե հնարավոր լինի հայտնաբերել ՈւՁՀ-ի միջոցով։ Սա մի դեպք է, որը մեզ հիշեցնում է, թե որքան քիչ բան գիտենք մարդու մարմնի և նրա առեղծվածների մասին։Այսօր գաղտնիքով ծնված աղջիկը՝ առողջ ու կենսուրախ, վազվզում է, խաղում, ծիծաղում։ Իր ծնողների համար նա իսկական հրաշք է։ Բժշկության համար՝ յուրահատուկ դեպք, որն արժանի է գիտնականների ուշադրությանը։ Իսկ մնացած բոլորի համար՝ հիշեցում այն մասին, որ նույնիսկ ամենաբարդ իրավիճակներում հնարավոր են իսկական հրաշքներ։— Մենք մտածում էինք, որ մեկ երեխայի կյանք ենք տալիս,— ասում է Վիկտորիան՝ նայելով իր դստեր վրա։ — Բայց, հնարավոր է, ինչ-որ պահի նրանք երկուսն էին։ Մեկը մնաց մեզանում, իսկ մյուսը դարձավ նրա մի մասը։
Այդ օրը վաղ առավոտյան էր սկսվել։ Շտապօգնության մեքենան կտրուկ արգելակեց հիվանդանոցի բակում։ Ղեկին ապագա երեխայի հայրն էր՝ Ստանիսլավը, ով հասկանում էր՝ ժամանակ գրեթե չի մնացել։ Սրահում նրա կինը՝ Վիկտորյան, ցավից ոլորվում էր՝ վաղաժամ սկսված անսպասելի կծկումներից։— Մենք չպետք է հիմա ծննդաբերեինք,— պատմել է նա ավելի ուշ։ — Վիկան հղիության 34 շաբաթականից քիչ ավելի էր։ Ամեն ինչ նորմալ էր ընթանում, մենք պատրաստվում էինք երեխայի ծնունդին, երբ հանկարծ նա գունատվեց, ցավից ճչաց։ Ես պարզապես ասացի՝ «Հավաքվի՛ր»,— և շտապեցի հիվանդանոց։Ընդունվելիս բժիշկները գրանցեցին վաղաժամ ծննդաբերության վտանգ։ Բայց կես ժամ անց պարզ դարձավ՝ գործն ավելի լուրջ է։ Նախորդ ՈւՁՀ-ների ժամանակ պտղի լյարդի շրջանում տարօրինակ հատված էր հայտնաբերվել, որը մասնագետներն ի սկզբանե տեխնիկական արտեֆակտի՝ պատկերի սովորական աղավաղման հետ էին կապում։ Սակայն այժմ պատկերն ավելի մտահոգիչ տեսք էր ստանում։— Սիրտը կանգնում է…
— Պատրաստե՛ք դեֆիբրիլյատորը։
