Ռեստորանը թանկ էր, խոհարարները՝ գերազանց։ Նրա համբավը վաղուց էր, ուստի այնտեղ միշտ գիծ կար։ Իսկ տեղերը նախապես ամրագրված էին, մեկ շաբաթ առաջ։ Նրա աշխատավարձը քիչ էր։ Նա «կանգնեց աղցանների վրա»: Սա ասում են նրանց մասին, ում վստահում են միայն մեկ բան՝ աղցաններ պատրաստելը։
Այդ պատճառով նա նաև կես դրույքով հավաքարար է աշխատել։ Աշխատանքից հետո, երբ բոլորը հեռացել էին, նա մնաց ու հանեց աղբն ու մնացորդները, ավլեց ու լվաց հատակները։ Մի քիչ հավելավճար են տվել, ու ընդհանուր առմամբ բավականին լավ է ստացվել։Այդպես նա հանդիպեց մի խումբ կատուների ու շների, որոնք ամբողջ օրը համբերատար սպասում էին, որ նա գիշերը հայտնվի գրություններով:Նրանց կերակրելը խստիվ արգելված էր։ Ղեկավարությունը դա բացատրել է նրանով, որ այսպես են բուծում առնետներն ու մկները։ Բայց փորձիր դա բացատրել քաղցած աչքերին, որոնք նայում են քեզ աղաչանքով և հույսով… Նա այդպես էլ արեց, որպեսզի կատուներին ու շներին չվիրավորի և չբռնվի, այսինքն՝ մի կողմ դրեց նրանց ուտելիքը և նստեց ու սպասեց, մինչև նրանք ուտեն։ Այնուհետև նա մնացորդները դրեց կափարիչներով մեծ կանաչ աղբամանների մեջ:Այնտեղ նա տեսավ նրան՝ մեծ կեղտոտ հովիվ շուն: Նա չէր հասկանում ցեղատեսակները, ուստի կարող էր սխալվել: Բայց սա նրան այնքան էլ չէր անհանգստացնում. նրան այլ բան էր հետաքրքրում:Շունը կտորներ ընտրեց, բայց ոչինչ չկերավ: Հավաքեց, ատամներով տարավ ու փախավ մի տեղ…Մի քանի շաբաթ անց հետաքրքրասիրությունը տիրեց նրան, և նա որոշեց հետևել շանը, մանավանդ որ նա բավականաչափ ժամանակ ուներ։ Մինչ մյուս կատուներն ու շները ուտում էին, վիճում, նա հետևեց հովվին, ով ուղղվեց դեպի այգու հեռավոր անկյունը…Այգին գտնվում էր ռեստորանին շատ մոտ։ Կենտրոնական ծառուղի կար՝ գիշերները միշտ առատորեն լուսավորված։ Լապտերների տակ դրված էին նստարաններ և նույնիսկ փոքր սեղաններ՝ մետաղական նստատեղերով։Այդպիսի սեղանի մոտ էր, որ մի շուն կանգ առավ։Սեղանի մոտ մի մարդ էր նստած՝ ակնհայտորեն անօթևան։ Գզգզված մազերն ու մորուքը, հին պատառոտված բաճկոնը՝ այս ամենը պարզ երևում էր լապտերների լույսի ներքո։ Հովիվը վեր կացավ հետևի ոտքերի վրա և իր որսը դրեց սեղանին։«Ձուկն իմն է», – ասաց հիացած անտունը: -Իմ ձուկ, ի՞նչ կանեի առանց քեզ: Դու իմ կերակրողն ես։Անօթեւանը գրկել է շանը և համբուրել նրա քիթը։ Ձուկը լիզեց տղամարդու դեմքը և ուրախ նվնվաց։— Նստիր իմ դիմաց, Ձուկ,— շարունակեց տղամարդը։ – Արի մի խորտիկ խմենք:Շունը բարձրացավ դիմացի նստարանին, և տղամարդը սկսեց կիսվել իր բերած հյուրասիրությամբ։ Ուտելուց հետո նրանք շարժվեցին…Կինը լիովին չի կարողացել դիմադրել նրանց հետևելուն։ Այգին դատարկ էր։ Եվ նա ստիպված էր թաքնվել կենտրոնական ծառուղու երկայնքով աճող ծառերի հետևում։Հասնելով այգու ամենահեռավոր անկյունը՝ տղամարդն ու շունը կանգ առան։ Այստեղ թփուտներ կային։«Մինչև առավոտվա հինգը ժամանակ ունենք», – ասաց անտունը Ֆիշին: – Հետո հավաքարարներն ու վազորդները կգան, և մենք պետք է մաքրենք մինչև նրանց գալը…Նա թփերի միջից հանեց մի քանի ստվարաթղթե տուփ։ Նրանց դնելով գետնին, նա այնտեղից հանեց մի հին, պատառոտված քնապարկ և երկու վերմակ։Ինքը պառկել է քնապարկում՝ դնելով տուփերի վրա։ Նա անմիջապես փռեց վերմակներից մեկը, որի վրա պառկեց Ֆիշը։ Երկրորդը, որ նա ծածկեց, իր թաց բուժքույրն էր։Նրանք պառկեցին դեմ առ դեմ, և Ձուկը սկսեց լիզել իր մարդու երեսը։ Կինը նույնիսկ մտածեց, որ նա երգում է իրեն ինչ-որ շան օրորոցային, նա ոռնում էր հանգիստ, այնքան քնքուշ:Եվ սա հիշեցրեց կնոջը իր մանկության մասին, և թե ինչպես էր մայրը նրան երգում գիշերները…Անօթևան տղամարդը գրկել է իր ուղեկցին և նրանք քնել են, իսկ կինը հետ է գնացել ամայի այգով և չի տեսել փողոցի լույսերը։ Արցունքները լցվեցին աչքերս։Նա չգիտեր, թե ինչ է պատահել նրա հետ կամ ինչու է հայտնվել փողոցում։ Եվ դա նրան չէր կարող դատել, և նա չէր պարտավորվել դա անել։ Նրա առջև կանգնած էր Ձկան նկարը, որը կերակրում է իր մարդուն:Նա ինքը չի կերել այն, բերել է նրան և սպասել, որ նա կիսվի: Իսկ հետո նրա համար օրորոցային երգեց…Հիմա գիշերը ձկանն առանձին էր կերակրում։ Ես նրան տվեցի փակվելուց մնացած մսի մեծ կտորներ և բլիթներ։ Նա այս ամենը դրեց տոպրակի մեջ և ասաց.-Ահա, ձուկ: Տարեք ձեր տղամարդու մոտ:Ձուկը ուրախ ճռռաց ու լիզեց նրա ձեռքերը։Երկու շաբաթ անց, երբ նա ռեստորանի փակվելուց հետո աղբը և աղբը հանեց, անտունը Ֆիշի հետ նրան սպասում էր.«Ուզում էի միայն շնորհակալություն հայտնել»,- ասաց նա և, զգուշորեն մոտենալով նրան, բռնեց նրա աջ ձեռքը երկուսի մեջ և, ցածր կռանալով, համբուրեց նրա մատները։Նա ամաչեց և քաշեց ձեռքը։-Ի՞նչ ես անում: — ասաց նա։ – Կարիք չկա: Ի վերջո, դա ինձ ոչինչ չի արժենում։ Արի ու ինքդ վերցրու։ Ես այն կտամ քեզ և կհավաքեմ քո Ձկների համար…Անօթեւանը խոնարհվելով շնորհակալություն հայտնեց.Եվ այդպես էլ գնաց։ Նա հավաքեց նրանց համար լավ կտորներ, շիլաներ և հաց: Բայց մի օր…Մի օր նա չեկավ։ Եվ մի քանի օր անց նա սկսեց անհանգստանալ: Ձուկն էլ չեկավ, հետո եկան, բայց ուտելիքը չվերցրին։ Նա կանգնեց կնոջ կողքին և ողբալով ոռնում էր.Ինչ-որ բան էր պատահել, որոշեց կինը և հետևեց շանը մինչև այգու հեռավոր անկյունը։ Անօթեւանը պառկած էր քնապարկում՝ դողալով։ «Դա անհանգստանալու ոչինչ չկա», – փորձեց ասել նա: Բայց նրա ատամներն այնքան էին զրնգում, որ նա հազիվ էր հասկանում, թե ինչ է ասում։ «Շուտով ամեն ինչ կավարտվի…», – վստահեցրեց նա: -Ես ուղղակի պետք է պառկեմ և հանգստանամ…Նա զգաց նրա ճակատը: Նա վառվում էր։Շտապօգնությունը տղամարդուն տարել է. Եվ նա տուն տարավ Ձկանը, որը ողորմելի նվնվաց և շարունակ փորձում էր շտապել մեքենայի հետևից, որը տարել էր իր տղամարդուն։Մի կերպ շանը բացատրելով, որ նրա տերը կբուժվի և կվերադարձվի, կինը հասցրեց նրան տանել իր տուն, բայց մի միտք նրան հանգիստ չէր տալիս։Որտե՞ղ պետք է գնա անօթևան մարդը, երբ դուրս գրվի. Նա ինքն է վարձել փոքրիկ սենյակ մեկ մահճակալով: Իսկ ուրիշ մարդու համար տեղ չկար։Եվ հետո նա նստեց սեղանի մոտ, վառեց լամպը, սանրեց մազերը և հեռախոսի տեսախցիկով պատմեց ամբողջ պատմությունը: Առանց հույսի նա այն տեղադրել է համացանցում։ Որից հետո գնացի քնելու…Գիշերվա ընթացքում նա ստիպված եղավ մի քանի անգամ վեր կենալ, – Ձուկը վեր թռավ մթության մեջ և անհանգիստ ոռնաց: Նա փնտրում էր իր տղամարդուն։ Իսկ կինը հանգստացրել է շանը և խոստացել, որ ամեն ինչ լավ է լինելու։Առավոտյան, լրիվ քնից զրկված, Ֆիշի հետ պայմանավորվել է, որ իրեն սպասի տանը, իսկ երեկոյան միասին գնան իր տղամարդուն հյուր։Նա աշխատում էր ամբողջ օրը, ինչպես միշտ, անխոնջ։ Միայն մի երկու անգամ հասցրի ծխել ու սենդվիչ ուտել։Ժամը փակվելուց անմիջապես առաջ, մայտրը մտավ խոհանոց և զարմանքով կանչեց նրա անունը։«Սա շատ տարօրինակ է», – ասաց նա: -Բայց այնտեղ, հենց դահլիճի մեջտեղում մարդիկ են կանգնած ու քեզնից պահանջում են…-Ինձ?! — կինը ապշեց՝ ձեռքերը սրբելով ու մազերը հարթելով։Նա մտավ դահլիճ՝ փորձելով հիշել, թե ինչ կարող էր անել, որպեսզի նրանք ցանկանան իրեն:Սրահի մեջտեղում մոտ տասը հոգի էին կանգնած։ Տեսնելով նրան՝ ինչ-ինչ պատճառներով նրանք հանկարծ ոտքի կանգնեցին և սկսեցին ծափահարել։ Ամբողջ դահլիճը քարացավ և շրջվեց դեպի նրանց։Կարմրած և շփոթված՝ նա հարցրեց, թե ինչ է պատահել։ Եվ հետո կանգնածներից յուրաքանչյուրը հանեց հեռախոսը, և նա զարմացավ՝ տեսնելով իր փոքրիկ տեսանյութը՝ օգնություն խնդրելով։Դահլիճում նստած ռեստորանի հաճախորդներն անմիջապես հանել են հեռախոսներն ու սկսել փնտրել տեսանյութը։Նա ստիպված է եղել հագուստը փոխել և իրեն սպասող մարդկանց հետ գնալ հիվանդանոց։ Նրանց թվում էին նրանք, ովքեր պարզապես ցանկանում էին օգնել, սոցիալական ծառայությունների ներկայացուցիչներ և մեկ հայտնի բլոգեր, ով պարզապես նկարահանել էր այն ամենը, ինչ կատարվում էր փոքրիկ տեսախցիկով։Անօթեւանը, ով իրեն մի փոքր ավելի լավ էր զգում, շատ էր զարմացել նման այցելությունից։ Նա սովոր չէր մարդկանց ուշադրությանը և շատ ամաչում էր…Վերադառնալով ռեստորան՝ կինն իմացել է, որ իրեն խնդրում են գնալ սեփականատիրոջ մոտ, ով այդ օրը երեկոյան ժամանել էր անհայտ պատճառով։Շատ վրդովված և աշխատանքից ազատվելու ակնկալիքով նա իրեն պատրաստեց ամենավատին, բայց…Սեփականատերը լայն ժպտաց և սեղմեց նրա ձեռքը.-Շնորհակալ եմ։ Շատ շնորհակալ եմ: – ասաց նա, ինչը նրան տարակուսեց: -Ի՞նչ, չգիտե՞ս: — զարմացավ սեփականատերը։ – Մենք հայտնի դարձանք ձեր շնորհիվ: Մենք օգնում ենք անօթևան կենդանիներին և մարդկանց։Հետո նա նստեց աթոռին և լրջորեն նայեց նրան.– Ես չեմ կարող քեզ աշխատանքից հեռացնել, որքան էլ որ ցանկանամ: Բացի այդ, դուք այլևս չեք աշխատում խոհանոցում: Դու հիմա հերթապահ ես, հավելյալ պատասխանատվությամբ, անիծյալ քեզ…Կկազմակերպենք անտուն կենդանիներին և մարդկանց կերակրելու խոհանոց։ Պարզապես փորձեք խեղաթյուրել սա ինձ համար:Մենք ունենք ռեստորանի հաճախորդների ցուցակը վեց ամիս առաջ, և բոլորը գումար են թողնում անօթևաններին կերակրելու խնդրանքով։Ինչ-ինչ պատճառներով, տեսնում եք, մարդկանց համար ավելի հեշտ է փող թողնել ուրիշներին, քան իրենք անել դա, բայց… Ի՞նչ կարող ես անել:Համապատասխանո՞ւմ էՆրան հաջողվեց միայն գլխով անել…Անօթևանին և նրա շանը տեղավորել են սոցիալական բնակարաններում. Նա գնում է և պարբերաբար այցելում նրանց: Սափրվել է, սանրվել, հագուստը փոխել ու աշխատանքի է անցել։Ձուկը միշտ անհամբեր սպասում է կնոջը և միշտ ուրախանում նրա գալուստով։Ռեստորանում և անօթևանների ճաշարանում շատ աշխատանք կա։ Այնտեղից դուրս գալը մի ամբողջ խնդիր է։Սեփականատերը ժպտում է նրան, բայց նա չի կարող ասել՝ երջանիկ է, թե ոչ։ Նրա աշխատավարձն այժմ ավելի քան պատշաճ է։Երբեմն, հանգստյան օրերին, նա Թոմի և իր Ձկների հետ զբոսնում է այգում և խոսում կյանքի մասին: Թոմը վստահեցնում է նրան, որ նա իր պայծառ հրեշտակն է։ Եվ որ ամեն ինչ եղավ միայն նրա բարի սրտի շնորհիվ։Եվ նա վստահեցնում է նրան, որ իր պայծառ հրեշտակը Ձկների շունն է: Եվ առանց նրա, այս ամենից ոչ մեկը չէր լինի:Իսկ հովիվ Ձկներին չի հետաքրքրում նրանց ողջ դատողությունը: Նա քայլում է իմ կողքով և ժպտում: Նա արդեն գիտի, որ նրանք շուտով փոքրիկ են ունենալու։ Իսկ Ձուկը պատկերացնում է, թե ինչպես է խաղալու նրա հետ։Ուրեմն ինչի՞ մասին եմ խոսում։ Օ, այո: Հենց ճիշտ.Այսպիսով, ի՞նչ պետք է տեղի ունենա, որպեսզի մարդիկ ցանկանան օգնել: Տեսանյութ ինտերնետում? Այլ ճանապարհ չկա՞։Որտե՞ղ ենք մենք սխալվել:Որտեղ?
Այդ պատճառով նա նաև կես դրույքով հավաքարար է աշխատել։ Աշխատանքից հետո, երբ բոլորը հեռացել էին, նա մնաց ու հանեց աղբն ու մնացորդները, ավլեց ու լվաց հատակները։ Մի քիչ հավելավճար են տվել, ու ընդհանուր առմամբ բավականին լավ է ստացվել։Այդպես նա հանդիպեց մի խումբ կատուների ու շների, որոնք ամբողջ օրը համբերատար սպասում էին, որ նա գիշերը հայտնվի գրություններով:Նրանց կերակրելը խստիվ արգելված էր։ Ղեկավարությունը դա բացատրել է նրանով, որ այսպես են բուծում առնետներն ու մկները։ Բայց փորձիր դա բացատրել քաղցած աչքերին, որոնք նայում են քեզ աղաչանքով և հույսով…
