– Մայրիկ, մենք պետք է խոսենք: — Անտոնը նստեց բազմոցին Վալենտինա Իգորևնայի դիմաց, որը թերթում էր իրենց ընդարձակ տան հյուրասենյակում գտնվող ամսագիրը։ -Իհարկե, տղա՛ս: — Նա մի կողմ դրեց հրապարակումը և ուշադիր նայեց նրան։ – Ինչ-որ բան պատահե՞լ է:Անտոնը խորը շունչ քաշեց։ Նա արդեն մի քանի շաբաթ հետաձգում էր այս երկխոսությունը, բայց անհնար էր այն երկարացնել։
– Ես որոշել եմ հեռանալ: Ես և Իրան ապրելու տեղ գտանք կենտրոնից ոչ հեռու։ Փոքր է, բայց մեզ բավական է։Վալենտինա Իգորևնան սառեց. Նրա դեմքը, որը ընդամենը մի պահ առաջ ժպտում էր, հանկարծ վերածվեց դիմակի։ – Տեղափոխվե՞լ: Ինչի՞ համար։ Դժվա՞ր եք ապրում այստեղ:– Ոչ, մայրիկ, ես այստեղ հարմար եմ: Բայց ես քսանութ տարեկան եմ։ Ժամանակն է սկսել անկախ ապրել։– Ինքնակա՞ն: — Վալենտինա Իգորևնան ժպտաց։ – Իսկ ո՞վ է հոգացել ձեր կրթության ծախսերը: Ո՞վ է քեզ մեքենա գնել: ԱՀԿ…– Մայրիկ, ես անսահման շնորհակալ եմ քեզ ամեն ինչի համար: — Անտոնը ընդհատեց նրան։ -Բայց ես վաղուց եմ աշխատում և ինքս եմ ապահովում: Մեքենայի համար վճարում եմ մաս-մաս, և ուսումս ավարտեցի երեք տարի առաջ։ Վալենտինա Իգորևնան ոտքի կանգնեց և մոտեցավ պատուհանին։ Նրա ուրվագիծը հստակորեն աչքի էր ընկնում երեկոյան երկնքում։-Այդ ամենը նա է, չէ՞: Սա քո… Իրա՛ն է։ Նա քեզ դարձնում է իմ դեմ:– Ինձ ոչ ոք չի սարքում: — Անտոնը օրորեց գլուխը։ -Իրան բացարձակապես կապ չունի սրա հետ։ Սա իմ անձնական որոշումն է։– Ինձ մի՛ ստիր։ – Վալենտինա Իգորևնան կտրուկ շրջվեց: – Ես նկատում եմ, թե ինչպես է նա նայում ինձ: Ինչպես է նա գնահատում իմ բնակարանը, իմ իրերը: Նա կարծում է, որ կստանա այս ամենը: Անտոնը զարմացած նայեց մորը։-Ինչի՞ մասին ես խոսում: Իրան երբեք…-Բոլորն էլ նույնն են։ — Վալենտինա Իգորևնան մոտեցավ որդուն և ձեռքը դրեց նրա ուսին։ — Սկզբում ձևացնում են, հետո տղաներին բաժանում են մորից, հետո ծծում են ամբողջ փողը։ Դուք դեռ երիտասարդ եք և անփորձ։ Դուք չեք հասկանում կանացի հնարքները.Նա թեքվեց դեպի նա, և Անտոնը զգաց նրա օծանելիքի հոտը՝ չափազանց սուր, քաղցր: Մոր ձեռքը ուսից սահեց դեպի կրծքավանդակը։– Քեզ ուրիշ կին պետք չէ, տղա՛ս։ Դու ինձ ունես! Ես միշտ հոգ կտամ քո մասին:Անտոնը հեռացավ՝ տարօրինակ անհանգստություն զգալով։-Մամ, ի՞նչ է պատահել քեզ հետ: Ես սիրում եմ Իրա! Մենք արդեն երկու տարի միասին ենք:-Սե՞ր: – Վալենտինա Իգորևնան խռմփացրեց: -Ի՞նչ գիտի նա սիրո մասին: Եվ ես քեզ սիրեցի առաջին իսկ վայրկյանից, երբ տեսա քեզ: Դու իմ կյանքի իմաստն ես, Անտոն։Նա նորից փորձեց մոտենալ, բայց Անտոնը վեր կացավ բազմոցից։– Մայրիկ, դու տարօրինակ ես պահում: Ես տեղափոխվելու եմ Իրայի հետ հաջորդ շաբաթ: Որոշումը վերջնական է!Վալենտինա Իգորևնայի դեմքը աղավաղվել է.-Դու չես կարող ինձ հետ դա անել! Ո՞վ կօգնի ինձ բնակարանային ծախսերի հարցում: Կոմունալ վճարո՞վ: Գիտե՞ք ինչքան եմ ծախսում դեղերի վրա։-Ես քեզ ֆինանսապես կաջակցեմ։ – Անտոնը փորձեց հանգիստ խոսել: -Նույնը, ինչպես նախկինում! Ոչինչ չի փոխվի!-Ամեն ինչ կփոխվի։ — Վալենտինա Իգորևնան սուրճի սեղանից վերցրեց ծաղկամանը: Անտոնը մի պահ մտածեց, որ պատրաստվում է կոտրել այն, բայց մայրը միայն ամուր սեղմեց ծաղկամանը նրա ձեռքերում։ – Նա քեզ կհեռացնի ինձանից: Ձեր բոլոր փողերը կգնան նրան, նրա քմահաճույքներին: Եվ ես կմնամ մենակ, հիվանդ և ոչ մեկին ոչ մի օգուտ:– Մայրիկ, դու ընդամենը հիսուներկու տարեկան ես: Դուք առողջ եք և լի էներգիայով: Դուք լավ աշխատանք ունեք, ընկերներ…-Ի՞նչ ընկերներ: — Վալենտինա Իգորևնան ընդհատեց նրան։ -Իմ բոլոր ծանոթները քո ընկերներն են։ Ես ապրում եմ միայն քեզ համար, Անտոն: Միայն քեզ համար:Անտոնը զգաց, որ ներսից աճում է գրգռվածությունը։ Այս խոսակցությունն ամենևին էլ այնպես չէր ընթանում, ինչպես նա նախատեսել էր։– Ես տեղափոխվում եմ հաջորդ շաբաթ օրը: — ասաց նա հաստատակամորեն։ -Հուսով եմ կընդունես իմ որոշումը։Նա ուղղվեց դեպի ելքը, բայց մոր ձայնը կանգնեցրեց նրան։– Եթե դու գնաս նրա մոտ, երբեք չես կարող վերադառնալ: Ես քեզ կամքից կհանեմ։ Ամեն ինչ կգնա քո զարմիկին:Անտոնը շրջվեց։-Ես թքած ունեմ քո կամքի վրա, մամ! Ես ուզում եմ, որ դու ապրես երջանիկ: Եվ ես մոտակայքում կլինեմ, պարզապես ոչ այս բնակարանում:Նա դուրս եկավ՝ զգույշ փակելով դուռը հետևից, և միայն վերելակում թույլ տվեց իրեն արտաշնչել։ Նրա մոր հետ ինչ-որ բան այն չէր: Ինչ-որ բան լրջորեն սխալ է:Երեք ամիս է անցել, ինչ Անտոնը տեղափոխվել է Իրայի մոտ։ Նրանց փոքրիկ վարձակալած բնակարանը հետզհետե դարձավ հարմարավետ անկյուն։ Իրան կախեց լուսանկարները, դասավորեց ծաղիկները, իսկ Անտոնը նոր զգեստապահարան հավաքեց և կախեց դարակները։ Նրանք երջանիկ էին, չնայած Վալենտինա Իգորևնայի հետ լարված հարաբերություններին։-Անտոշ, ես քո սիրած ապուրը պատրաստեցի: — Իրան նայեց խոհանոցից դուրս՝ ձեռքերը սրբելով գոգնոցի վրա։Անտոնը նոթբուքից նայեց և ժպտաց։-Շնորհակալ եմ, արևա՜ Ես հիմա կավարտեմ աշխատանքը և կգամ:Դռան զանգն ընդհատեց նրանց խոսակցությունը։ Անտոնը հարցական նայեց Իրային։– Ինչ-որ մեկին սպասու՞մ եք:Իրան գլուխը օրորեց։-Ոչ! Միգուցե հարևաններ.Անտոնը գնաց դուռը բացելու։ Վալենտինա Իգորևնան շեմին կանգնեց հսկայական փաթեթով։-Մայրի՞կ: — Անտոնը զարմացավ։ -Ինչո՞ւ չզգուշացրեցիր, որ գալու ես։-Ուրեմն հիմա պետք է զգուշացնե՞մ, որ այցելե՞ս սեփական որդուս։ – Վալենտինա Իգորևնան անարատ մտավ բնակարան։ -Ես քեզ տնական ուտելիք եմ բերել։ Եվ ես թխեցի կարկանդակ: Դուք սիրում եք իմ բալով կարկանդակը:Նա մտավ խոհանոց, որտեղ Իրան խառնում էր կաթսայի պարունակությունը։– Բարի օր, Վալենտինա Իգորևնա: — Իրան փորձեց կեղծ ժպտալ։-Բարև: «Վալենտինա Իգորևնան սառնասրտորեն պատասխանեց և սկսեց տոպրակից հանել տարաները: – Անտոն, ես պատրաստեցի քո սիրած ուտեստները: Գիտեմ, որ դու կարոտում ես տնային ճաշ պատրաստելը:Իրան լարվեց։— Մեր ապուրը գրեթե պատրաստ է։ Իսկ ջեռոցում կաղամբով կարկանդակներ կան։-Ապուր? — Վալենտինա Իգորևնան բարձրացրեց կաթսայի կափարիչը և ճռռաց։ – Սա ապուր չէ, այլ ինչ-որ խառնաշփոթ: Անտոնը սովոր է…– Մայրի՜ – Անտոնը միջամտեց՝ նկատելով, թե ինչպես Իրան սեղմեց շրթունքները։ – Իռլանդական, ապուրը պարզապես հոյակապ է: Ես սիրում եմ քո պատրաստման ձևը, մայրիկ:«Լավ…», – ձեռքը թափահարեց Վալենտինա Իգորևնան: -Ես ուղղակի ուզում էի ուրախացնել որդուս։ Բայց եթե դուք նախընտրում եք… սա, ապա ես ինձ չեմ պարտադրի։Նա սկսեց տարաները ետ դնել պայուսակի մեջ՝ դիտավորյալ ցուցադրականությամբ։— Գոնե կոտլետները թողեք։ — առաջարկեց Իրան։ – Մենք ուրախ կլինենք փորձել դրանք:– Ոչ մի կերպ: – Վալենտինա Իգորևնան կտրատեց: -Կամ ամեն ինչ, կամ ոչինչ։ Ես չեմ պատրաստվում մրցել ձեր խոհարարական հաճույքների հետ:Անտոնը հառաչեց։– Մայրիկ, արի չանենք սա: Բայց դու խոստացար ընդունել իմ ընտրությունը։– Ընդունում եմ։ — Վալենտինա Իգորևնան նայեց նեղ խոհանոցի շուրջը։ – Թեև ես չեմ հասկանում, թե ինչպես կարելի էր մեր ընդարձակ բնակարանը փոխանակել այս փոքրիկ վանդակի հետ: Անտոն, դու սովոր ես հարմարություններին։ Այստեղ նույնիսկ սպասք լվանալու սարքավորում չկա։-Բայց ես այստեղ եմ! — կամաց ասաց Իրան։ – Եվ մենք միասին երջանիկ ենք:Վալենտինա Իգորևնան կարծես չլսեց նրան և դիմեց որդուն.-Անտոշ, ես մտածում էի դրա մասին… Միգուցե դու և Իրան կարող եք տեղափոխվել ինձ մոտ: Բավական տեղ կա բոլորի համար: Ինչու՞ փող ծախսել վարձի վրա, երբ կարող ես անվճար ապրել:Անտոնն ու Իրան հայացքներ փոխանակեցին։– Շնորհակալություն, մայրիկ, բայց մենք արդեն խոսել ենք այս մասին: Մենք երջանիկ ենք այստեղ, միասին:– Միասին! — կրկնեց Վալենտինա Իգորևնան։ -Իհարկե։ Հիմա դու մտածում ես միայն նրա մասին։ Ինչ վերաբերում է ինձ: Ես մենակ եմ հսկայական բնակարանում: Ես վախենում եմ գիշերը!– Մայրի՜ — Անտոնի համբերությունը սկսեց լքել նրան։ – Մենք խոսեցինք այս մասին! Ես ամեն օր զանգում եմ քեզ: Մենք հանդիպեցինք շաբաթավերջին։ Ես օգնում եմ ձեզ ֆինանսապես:– Փող! — Վալենտինա Իգորևնան դառնորեն ժպտաց։ – Ամեն ինչ կախված է ֆինանսներից: Կարծում եք, որ ինձ ձեր փողն է պետք: Ինձ պետք է, որ իմ տղան կողքիս լինի։Նա կտրուկ ոտքի կանգնեց՝ պատահաբար արմունկով հարվածելով բաժակին։ Բաժակն ընկավ ու կոտրվեց։-Օ՜, կներես։ – Անկեղծ ասաց Վալենտինա Իգորևնան: -Ինչ անշնորհք եմ ես։Իրան լուռ սկսեց հավաքել բեկորները։-Ձեռ մի տուր, ես ինքս կանեմ! – Անտոնը նստեց նրա կողքին:– Այո՛, Իրոչկա, թողի՛ր։ – շեշտադրումով ասաց Վալենտինա Իգորևնան։ – Անտոնն ինքը կարող է գլուխ հանել: Նա միշտ այնքան ուշադիր է իմ հանդեպ:Իրան ուղղվեց և նայեց ուղիղ Վալենտինա Իգորևնայի աչքերին:-Գիտե՞ս, ես հասկանում եմ, որ դու կարոտում ես քո որդուն: Բայց դա քեզ իրավունք չի տալիս չհայտարարված ներկայանալու և դատելու այն ամենը, ինչ ես անում եմ: Մեկնաբանեք, թե ինչպես ենք մենք ապրում: Ինչ…-Անտոն, լսու՞մ ես: — Վալենտինա Իգորևնան բարձրացրեց ձեռքերը։ – Ձեր ընկերուհին վռնդում է սեփական մորը:-Ես քեզ դուրս չեմ վռնդում: — Իրան փորձեց հանգստություն պահպանել։ -Խնդրում եմ հարգել մեր անձնական տարածքը։– Մասնավոր տարածք! – ընդօրինակեց Վալենտինա Իգորևնան: -Որքա՜ն զգայուն ենք մենք։ Անտոն, իսկապե՞ս թույլ կտաս, որ նա ինձ հետ այդպես խոսի։Անտոնը ոտքի կանգնեց՝ գավաթի բեկորները ձեռքերում պահելով։– Մայրիկ, Իրան ճիշտ է! Խնդրեցինք նախազգուշացնել մեզ այցելությունների մասին: Եվ ես շնորհակալ կլինեմ, եթե չքննադատեք իմ ընկերուհուն:Վալենտինա Իգորևնան գունատվեց։-Այսինքն, հիմա այսպե՞ս է լինելու։ Դուք նրան ընտրում եք ձեր մոր փոխարեն:-Ես ոչ մեկին չեմ ընտրում! – հոգնած պատասխանեց Անտոնը. -Ուղղակի ուզում եմ, որ դուք երկուսդ էլ ընդհանուր լեզու գտնեք: Եվ որպեսզի դու…– Սա անիրական է։ – Վալենտինա Իգորևնան կտրատեց: – Նա քեզ իմ դեմ է դարձնում: Ես տեսնում եմ դա!Նա վերցրեց իր քսակը:-Ես հեռանում եմ! Բայց հիշիր, Անտոն, երբ նա կոտրի քո սիրտը, մի՛ արի ինձ մոտ և մի բողոքիր: Ես քեզ զգուշացրի! – Վալենտինա Իգորևնան ուղղվեց դեպի ելքը, բայց շրջվեց դռան մոտ: – Եվ ևս մեկ բան. Եթե դու իսկապես սիրում ես քո մորը, թույլ չես տա, որ այս կինը հայտնվի մեր միջև:Երբ դուռը փակվեց նրա հետևում, Անտոնն ու Իրան լուռ հայացքներ փոխանակեցին։-Կներես! — վերջապես ասաց Անտոնը։ – Չէի սպասում, որ նա կանցնի:Իրան գրկեց նրան։-Ամեն ինչ լավ է: Մենք կարող ենք կարգավորել այն:Հարսանիքի օրվա առավոտը արևոտ էր ու հաճելի։ Իրան նստել է հայելու դիմաց գրանցամատյանի փոքրիկ հարսանյաց սենյակում, մինչ ընկերուհի Դաշան շտկում է մազերը:– Չեմ կարող հավատալ, որ այս պահը վերջապես եկել է: — Դաշան ժպտաց՝ մեկ այլ մազակալ ամրացնելով։ – Դու և Անտոն! Պաշտոնապես ամուսին և կին!Իրան նյարդայնացած ժպտաց։– Եթե մայրը հերթական սկանդալը չանի։– Նա ընդհանրապես կգա՞: — Դաշան հանդիպեց Իրայի հայացքին հայելու մեջ։ – Ձեր նշանադրության ժամանակ տեղի ունեցածից հետո…Իրան հառաչեց՝ հիշելով այդ երեկոն։ Նա և Անտոնը որոշել են իրենց նշանադրությունը նշել հարմարավետ ռեստորանում՝ ընկերների և հարազատների հետ։ Վալենտինա Իգորևնան հայտնվեց մի զգեստով, որը գործնականում նման էր Իրային, և ամբողջ երեկոն անցկացրեց բոլորին բարձրաձայն ասելով, որ իր որդին «սխալվում է» և «խելքի կգա»:– Անտոնը նրան հրավեր չի ուղարկել: – պատասխանեց Իրան. – Բայց ես չեմ զարմանա, եթե նա այնուամենայնիվ հայտնվի: Վերջին մի քանի ամիսներն իսկական մղձավանջ էին. Վալենտինա Իգորևնան սպառնացել է ինքնասպան լինել, հարազատների շրջանում բամբասանքներ է տարածել Իրայի մասին, իսկ հետո կեսգիշերին հայտնվել է նրանց տանը՝ մտացածին խնդիրներով։ Մի անգամ նա նույնիսկ փորձել է գայթակղել սեփական որդուն՝ հանդիպելով նրան կիսաթափանցիկ անզգուշությամբ, երբ Իրան գործուղման էր: Այս դեպքից հետո Անտոնը շոկի մեջ էր և ամբողջովին դադարեց շփվել մոր հետ։-Ամեն ինչ լավ կլինի: — Դաշան սեղմեց ընկերոջ ուսին։ -Այսօր քո օրն է: Ոչինչ չի կարող փչացնել այն:Սենյակի դուռը բացվեց, և ներս մտավ Իրայի մայրը՝ ծաղկեփունջով։-Իմ սիրելի աղջիկ, դու բացարձակապես հիասքանչ տեսք ունես: – Նա գրկեց դստերը: -Անտոնն արդեն սպասում է դահլիճում։ Բոլոր հյուրերը եկել են:– Վալենտինա Իգորևնան չեկա՞վ: — հուսով հարցրեց Իրան։– Ոչ, նա այստեղ չէ: – Մայրիկը օրորեց գլուխը: – Եվ փառք Աստծո: Այն ամենից հետո, ինչ նա արեց…Իրան զգաց, որ լարվածությունը մի փոքր թուլացավ։ Միգուցե Վալենտինա Իգորևնան վերջապես հաշտվել է որդու ընտրության հետ: Թե՞ պարզապես որոշել եք չփչացնել կուսակցությունը։– Ես պետք է շոշափեմ իմ դիմահարդարումը: – ասաց Իրան: – Ինձ հինգ րոպե տվեք, և ես պատրաստ կլինեմ:Մայրիկն ու Դաշան դուրս եկան՝ Իրային մենակ թողնելով։ Նա նայեց իրեն հայելու մեջ։ Սպիտակ զգեստ, շղարշ, թեթև դիմահարդարում։ Ամեն ինչ ճիշտ այնպես, ինչպես նա երազում էր: Այսօր սկսվում է Անտոնի հետ նրանց կյանքի նոր էջը։ Առանց մոր միջամտության։Դուռը նորից բացվեց, և Իրան, որոշելով, որ Դաշան է վերադարձել, չշրջվեց։-Ես համարյա պատրաստ եմ, մի րոպե էլ տվեք:-Մի՛ շտապիր։ – ծանոթ ձայն հնչեց՝ սառնություն առաջացնելով Իրայի ողնաշարի մեջ: -Մենք ժամանակ ունենք խոսելու!Իրան կտրուկ շրջվեց։ Դռան շեմին կանգնեց Վալենտինա Իգորևնան… հարսանեկան զգեստով։ Ձյունաճերմակ, փարթամ, երկար գնացքով ու շղարշով։-Ի՞նչ… Ի՞նչ ես անում: – Իրան չէր հավատում իր աչքերին:Վալենտինա Իգորևնան մտավ սենյակ՝ իր հետևից փակելով դուռը։– Ես եկել եմ իմ որդու հարսանիքին, իհարկե:– Հարսանյաց զգեստո՞վ: — Իրան ոտքի կանգնեց՝ զգալով, որ իր ներսում աճում է զայրույթը։-Ի՞նչ է պատահել: – Վալենտինա Իգորևնան պտտվեց հայելու առաջ: -Ինձ սազում է, չե՞ս կարծում։ Շատ ավելին, քան դուք ստանում եք ձերից:Իրան խորը շունչ քաշեց՝ փորձելով հանգստանալ։– Դու բոլորովին խելքից դուրս ես: Ինչու՞ եք եկել ձեր որդու հարսանիքին հարսանյաց զգեստով, Վալենտինա Իգորևնա:Վալենտինա Իգորևնան կտրուկ շրջվեց դեպի նա։-Չհամարձակվես ինձ հետ այդպես խոսել! Դու տարել ես իմ տղային, իսկ հիմա կոպտու՞մ ես ինձ հետ։– Ես ոչ մեկին չեմ տարել: — Իրան փորձեց հանգստություն պահպանել։ – Անտոնը հասուն մարդ է: Նա ինքն է որոշել, թե ում հետ է լինելու։ Եվ դուք ակնհայտորեն անառողջ պատկերացումներ ունեք ձեր որդու հետ հարաբերությունների մասին:– Նա չի հասկանում, թե ինչ է անում: – Վալենտինա Իգորևնան մոտեցավ: -Դու նրան շփոթեցրիր: Բայց ես կբացեմ նրա աչքերը:Նա պայուսակից հանեց մի ծրար և նետեց հագնվելու սեղանին։-Գիտե՞ք սա ինչ է։ Իմ փորձաքննության արդյունքները! Ես քաղցկեղ ունեմ։ Վերջնական փուլ! Բժիշկներն ասում են, որ հաշված ամիս է մնացել.Իրան սառեց.-Ի՞նչ:-Այո՜ – թատերականորեն հառաչեց Վալենտինա Իգորևնան: -Ես մեռնում եմ։ Եվ վերջին բանը, որ ուզում եմ տեսնել նախքան մահանալը, իմ որդու երջանկությունն է։ Եվ նա կարող է միայն երջանիկ լինել ինձ հետ:Իրան վերցրեց ծրարը և բացեց այն։ Ներսում իսկապես բժշկական փաստաթղթեր կային, բայց…– Սրանք ձեր արդյունքները չեն։ — ասաց Իրան՝ ուշադիր ուսումնասիրելով փաստաթղթերը։ -Այստեղ ուրիշ անուն կա։ Եվ ամսաթիվը հինգ տարեկան է:Վալենտինա Իգորևնան խլեց թղթերը։-Դու ոչինչ չես հասկանում: Սա… Սա պատճեն է: Օրիգինալներն իմ մոտ են!-Սուտ ես ասում։ — Իրան գլուխը օրորեց։ -Ինչպես միշտ: Դուք պատրաստ եք ամեն ինչի միայն մեր երջանկությունը ոչնչացնելու համար:-Դու անարժան ես որդուս։ – ձայնը բարձրացրեց Վալենտինա Իգորևնան: -Ո՞վ ես դու: Սովորական վաճառողուհի առևտրի կենտրոնից։ Իսկ իմ Անտոնը բարձրագույն կրթությամբ խոստումնալից ինժեներ է։— Ես վաճառքի մենեջեր եմ։ — ուղղեց Իրան։ -Իսկ Անտոնն ինձ սիրում է ոչ իմ դիրքի համար:-Նա քեզ չի սիրում! – Վալենտինա Իգորևնան բռնեց Իրայի ձեռքից: – Նա ուղղակի խղճում է քեզ: Ինքն ինձ ասաց.Իրան փորձել է ազատվել.-Թույլ տուր գնամ: Հենց հիմա!-Ես քեզ բաց չեմ թողնի։ – Վալենտինա Իգորևնան ավելի ամուր սեղմեց ձեռքը: – Դու նրա հետ չես ամուսնանա։ Ես դա թույլ չեմ տա!-Թույլ տուր գնամ: — Իրան քաշեց նրա ձեռքը, բայց Վալենտինա Իգորևնան ամուր բռնեց այն։-Դու ոչ մի տեղ չե՞ս գնալու: — տենդագին շողշողաց սկեսուրը։ -Հիմա դուրս կգամ հյուրերի մոտ և կհայտարարեմ, որ հարսանիք չի լինելու։ Ինչո՞ւ ես փախել։ Նա լքեց որդուս!Իրան նորից փորձեց ազատվել.-Դու խենթ ես: Ոչ ոք քեզ չի հավատա!— Կհավատան։ — Վալենտինա Իգորևնան ժպտաց։ -Ես փեսայի մայրն եմ։ Վշտահար կին, որի որդին մենակ է մնացել։ Ո՞վ կկասկածի իմ խոսքերին։Նա իր ազատ ձեռքով բռնեց ծաղիկների ծաղկամանը և տապալեց այն Իրայի հարսանյաց զգեստի վրա: Ջուրն ու ծաղիկները թափվեցին ձյունաճերմակ գործվածքի վրա՝ թողնելով անհրապույր բծեր:-Ինչ ես անում?! — բացականչեց Իրան՝ նայելով քանդված զգեստին։-Հիմա դուք հաստատ դուրս չեք գա հյուրերի մոտ: – հաղթական ասաց Վալենտինա Իգորևնան։ -Եվ ես բոլորին կբացատրեմ, որ դու խելագարվել ես ու փախել ես: Իմ խեղճ տղա, նորից կնոջ կողմից դավաճանված!Իրան զգաց, որ ինչ-որ բան կոտրվեց իր ներսում: Այս կնոջ կողմից նվաստացումների, մանիպուլյացիաների և չարաշահումների բոլոր ամիսները դուրս եկան մաքուր զայրույթով:-Մեր օրը չես փչացնի։ – ասաց նա հաստատակամորեն: – Ոչ մի կերպ:Վալենտինա Իգորևնան ծիծաղեց.-Իսկ դու ի՞նչ ես անելու։ Նայեք ինքներդ ձեզ՝ պաթետիկ, թաց զգեստով: Ո՞վ կցանկանար նման հարսնացու ունենալ:Այդ պահին դուռը բացվեց, և Դաշան և Իրայի մայրը մտան սենյակ:-Ի՞նչ է կատարվում այստեղ: — Իրայի մայրը քարացել է շեմին՝ տեսնելով Վալենտինա Իգորևնային հարսանյաց զգեստով։– Նա փորձում է փչացնել հարսանիքը: — Իռան վերջապես ձեռքը հանեց սկեսուրի բռնակից։ – Նա փչացրեց իմ զգեստը և պատրաստվում է բոլորին ասել, որ ես փախել եմ:Դաշան արագ գնահատեց իրավիճակը.– Վալենտինա Իգորևնա, ավելի լավ է հեռանաս: Հենց հիմա!-Մի ասա ինչ անեմ! – Վալենտինա Իգորևնան կտրատեց: -Սա իմ տղայի հարսանիքն է, և ես այստեղ լինելու բոլոր իրավունքներն ունեմ:– Ոչ հարսանյաց զգեստով: -Իրայի մայրը մոտեցավ: -Այն, ինչ դու անում ես, նորմալ չէ։ Ձեզ անհրաժեշտ է մասնագետի օգնություն։– Ես? — Վալենտինա Իգորևնան ծիծաղեց։ – Ձեր աղջիկն է, ով օգնության կարիք ունի: Նա կործանեց իմ ընտանիքը: Գողացրե՛ք իմ միակ որդուն։Նա նորից փորձեց բռնել Իրային, բայց Դաշան կանգնեց նրանց միջև:-Վե՛րջ տուր: Դուք ձեզ անպատշաճ եք պահում։-Հեռացե՛ք ճանապարհից։ – Վալենտինա Իգորևնան այնպես հրեց Դաշային, որ նա հետ թռավ պատին:Սա վճռորոշ պահն էր։ Իրան, տեսնելով, թե ինչպես է ընկերուհին հարվածում պատին, բռունցքը թափահարում և հարվածում Վալենտինա Իգորևնայի հենց քթին։ Սկեսուրի անթերի հարսանյաց զգեստի վրա ճռճռոց լսվեց և արյուն թափվեց։– Դու… Քիթս կոտրեցիր։ – ճչաց Վալենտինա Իգորևնան՝ ափերով ծածկելով դեմքը։ Արյունը շարունակում էր հոսել նրա մատների արանքից։ – Անտոն! Անտոն!Կարծես կախարդությամբ դուռը նորից բացվեց, և շեմքին հայտնվեց Անտոնը։ Նրա աչքերը շոկից բացվեցին, երբ տեսավ մորը՝ արյունոտ դեմքով հարսանեկան զգեստով, իսկ Իրային՝ կեղտոտ զգեստով։-Ի՞նչ է կատարվում այստեղ: — հարցրեց նա՝ նայելով մի կնոջից մյուսին։– Ձեր հարսնացուն հարձակվեց վրաս։ – բղավեց Վալենտինա Իգորևնան: – Տեսեք, թե ինչ է նա արել: Նա հոգեբան է:Անտոնը հայացքը ուղղեց դեպի Իրան։-Սա ճի՞շտ է:-Այո՜ — անկեղծ պատասխանեց Իրան։ -Մայրիկիդ խփեցի! Այն բանից հետո, երբ նա հայտնվեց հարսանյաց զգեստով, փչացրեց իմը, հրեց Դաշային և փորձեց փչացնել մեր հարսանիքը:Անտոնը նայեց մորը։– Մայրիկ, ինչո՞ւ ես դա անում: Ես քեզ խնդրեցի չգալ։-Ես քո մայրն եմ։ – Վալենտինա Իգորևնան հեկեկաց: – Ես իրավունք ունեմ լինել իմ որդու հարսանիքին:– Ոչ հարսանյաց զգեստով: – կամաց ասաց Անտոնը։ – Եվ չփորձելով փչացնել իմ կյանքի ամենակարևոր օրը:Նա մոտեցավ մորը և բռնեց նրա ձեռքը։– Պետք է հեռանաս։ Անմիջապես!– Դո՞ւք եք նրան ընտրում: – Վալենտինա Իգորևնան ցնցված էր մինչև հոգու խորքը: – Այն ամենից հետո, ինչ արել եմ քեզ համար?-Այո՜ — վճռականորեն պատասխանեց Անտոնը։ – Եվ քո նոր ընտանիքը: Դու քեզ գերազանցեցիր, մայրիկ: Այլևս չեմ կարող դիմանալ այս ամենին։Նա դարձավ դեպի Իրան.-Կներես! Այս ամենի համար! Հարսանիքը կկայանա, նույնիսկ եթե մենք պետք է մի քիչ սպասենք, մինչ դուք փոխվեք:Դաշան, շփելով կապտած ուսին, մոտեցավ Իրային։— Ես մեքենայի մեջ պահեստային զգեստ ունեմ։ Հիշո՞ւմ եք, որ մենք դիտարկում էինք երկու տարբերակ: Ես վերցրեցի երկրորդը, ամեն դեպքում: Կարծես կանխազգացում ունեի և վարձակալեցի։Իրան երախտագիտությամբ գլխով արեց ընկերուհուն, իսկ հետո նայեց Անտոնին։-Ես քեզ սիրում եմ! Եվ ոչ մի փչացած հանդերձանք կամ խենթ հարազատներ չեն խանգարի մեզ այսօր ամուսնանալ:Անտոնը գրկեց նրան՝ ուշադրություն չդարձնելով նրա թաց զգեստին։-Ես էլ եմ քեզ սիրում! Ավելի քան որևէ այլ բան։Վալենտինա Իգորևնան, դիտելով այս տեսարանը, տարօրինակ ձայն արձակեց՝ ինչ-որ բան հեկոցի և հառաչանքի միջև։– Դուք երկուսդ էլ զզվելի եք։ Հատկապես դու, Անտոն: Երբ նա դավաճանի քեզ, մի՛ արի ինձ մոտ։Անտոնը նույնիսկ չշրջվեց։ Նա սենյակից դուրս է բերել մորը և հանձնել ԶԱԳՍ-ի անվտանգության աշխատակցին։-Այս կինը փորձել է խափանել արարողությունը։ Խնդրում եմ ուղեկցեք նրան մինչև ելքը և համոզվեք, որ նա չի վերադառնա:Վերադառնալով Իրա՝ նա տեսավ, որ նա արդեն նոր զգեստ է հագել Դաշայի և նրա մոր օգնությամբ։-Լա՞վ ես: — հարցրեց նա՝ մտահոգությամբ նայելով նրան։Իրան ժպտաց.-Հիմա այո! Ձեր մայրն այլևս երբեք չի գա մեր միջև:Կես ժամ անց նրանք կանգնած էին գրանցողի դիմաց։ Իրան՝ նոր, ոչ պակաս շքեղ զգեստով, Անտոնը՝ էլեգանտ կոստյումով։ Նրանց ձեռքերը միահյուսվել էին, իսկ աչքերը փայլում էին երջանկությունից։– Ես ձեզ ասում եմ ամուսին և կին: — ասաց գրանցողը, և դահլիճը պայթեց ծափերից։Այդ գիշեր, տոնական խնջույքի ժամանակ, Անտոնն ու Իրան որոշում են կայացրել՝ տեղափոխվելու են մեկ այլ քաղաք՝ Վալենտինա Իգորևնայից հեռու։ Նրանք կյանքը նորովի կսկսեն՝ առանց մոր թունավոր ազդեցության։Եվ երբ մեկ ամիս անց նրանք նստեցին գնացքը, որը տանելու էր իրենց նոր կյանք, Իրան գիտեր, որ ինչ էլ պատահի, նրանք գլուխ կհանեն։ Միասին…
– Ես որոշել եմ հեռանալ: Ես և Իրան ապրելու տեղ գտանք կենտրոնից ոչ հեռու։ Փոքր է, բայց մեզ բավական է։Վալենտինա Իգորևնան սառեց. Նրա դեմքը, որը ընդամենը մի պահ առաջ ժպտում էր, հանկարծ վերածվեց դիմակի։
